Laag van het agrarisch cultuurlandschap (Omgevingsvisie en verordening 2023)

Het agrarisch cultuurlandschap is een geschakeerd patroon van akkers, weiden, hooiland en bebouwing (hoeven, kernen en dorpen). Vanouds kennen de nederzettingen een sterke ruimtelijke en functionele relatie met het omliggende landschap. Het is bij uitstek een “gebruikslandschap”. Het landschap heeft als “consumptielandschap” voor bewoners, recreanten en toeristen nieuwe betekenis gekregen. Veel mensen hechten waarde aan rust, ruimte, fietsen en wandelen. De herkenbaarheid, contrasten en afwisseling van landschapstypen worden gewaardeerd. De structuren zijn dragers van biodiversiteit. De kwaliteit wordt bepaald door de variatie op twee schaalniveaus: provinciaal en regionaal. Op provinciaal niveau door de manier waarop patronen van elkaar verschillen. Het betreft: het “open” landschappelijk patroon van laagveengebieden en kleicomplexen van Noordwest-Overijssel, de lange lijnen in het Sallandse occupatiepatroon, de intimiteit van het Twentse boerenland en de grote ontginningen van Noordoost-Overijssel. In de laag van het agrarisch cultuurlandschap onderscheiden we de volgende gebiedstypen: essenlandschap, oude hoevenlandschap, maten en flierenlandschap, jong heide- en broekontginningslandschap, laagveenontginningen en kraggenlandschap, hoogveenontginningen en hoogveenrestanten, veenkoloniaal landschap, rivierenlandschap (rivier en uiterwaarden, oeverwallen en komgebieden), zeekleilandschap. De dataset is vlakvullend. In de Omgevingsverordening (PS/2017/119) wordt vereist dat in elk bestemmingsplan inzichtelijk wordt gemaakt hoe wordt bijgedragen aan ruimtelijke kwaliteit zoals aangegeven in de Catalogus Gebiedskenmerken.